Tuesday, 30 March 2010
Wednesday, 24 March 2010
ျပႆနာေျဖရွင္းျခင္းစြမ္းရည္
မည္သူ ?
မည္သည့္္ေနရာ ?
မည္သည့္အရာကို ?
မည္သည့္အခ်ိန္ ?
မည္သည့္အတြက္ေၾကာင့္ ?
မည္ကဲ့သို ?
အထက္ပါအခ်က္မ်ားေပၚတြင္အေျခခံလွ်က္ကၽြန္ဳပ္တို႕၏ျပႆနာကို ထိေရာက္စြာႏွင္႕စနစ္တက်အကူညီေပးႏိုင္လိမ္႕မည္နည္းဟု စဥ္းစားျပီးမွ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ပါ။
ျပႆနာတစ္ခုကို ပထမဆံုး စတင္ရင္ဆိုရလွ်င္ သင္မည္သို႕ျဖစ္လာမည္နည္း ၊ ျပႆနာ၏အေျခေနေပၚတြင္မူတည္၍ ပထမဆံုး စိတ္ဓာတ္က်သြားမည္၊ စိတ္ပ်က္သြားမည္ သို႕မဟုတ္ မွင္သက္မိသြားမည္ သို႕ေသာ္ထိုျပႆနာကိုသင္မေျဖရွင္ခဲ႕လွ်င္ေရွ႕ဆက္္ စိတ္ဖိစီးျပီး က်မၼာေရးထိခိုက္လာႏိုင္သည္ ထိုေၾကာင္း သင္မည္သို႕ဆက္လုပ္မည္နည္း အေျခအေနကို သံုးသပ္ပါထိုေနာက္ တစ္ျခားအျဖစ္ႏိုင္ဆံုး ေသာဆံုးျဖတ္ခ်ကတစ္ခုကို ခ်ပါ
ေ၀ဖန္ဆန္းစစ္ျခင္း
မည့္သည့္အရာကအက်ိဳးရွိမည္နည္း မည့္သည့္အရာကပို၍အက်ိဳးရွိမည္နည္း မည့္ကဲ့သို႕အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ႕မ်ိဳးခံစားရႏိုင္သနည္း
ပထမဆံုး အစီစဥ္ဆြဲ ပါ
အမွန္စင္စစ္ ေေ၀ဖန္ဆန္းစစ္ျခင္းဆိုသည္မွာ အေျခအေန ႏွင္႕အခ်က္အလက္ေပၚတြင္အေျခခံ၍ ျဖစ္ႏိုင္ေျခရွိေသာ အေျခအေနတစ္ရပ္ကိုေ၀ဖန္ျခင္းစြမ္းရည္ကိုဆိုလိုပါသည္ ။
အေျခအေန
ဥပမာ သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္ ေက်ာင္းေျပးဖို႕ လာဆြဲေဆာင္ေနလွ်င္ သို႕မဟုတ္ ေဆးလိပ္ေသာက္ဖို႕လာေရာက္ဆြဲေဆာင္ေနလွ်င္
အကယ္၍လုပ္လိုက္လွ်င္ မည္ကဲ့သိုျဖစ္လာမည္နည္း
မလုပ္လိုက္လွ်င္မည္ကဲ့သို႕ျဖစ္လာမည္နည္း
အစရွိသည္အားျဖင္႕အေျခအေနႏွင္႕အခ်က္အလက္မ်ားေပၚတြင္အေျခခံလွ်က္ အက်ိဳးတရားရလဒ္ျဖစ္ႏိုင္ေျခကိုေ၀ဖန္ဆန္းစစ္ျခင္းပင္ျဖစ္ပါသည္ ။
ျမတ္စြာဘုရားျပႆနာေျဖရွင္ပံု
ျမတ္စြာဘုရားရွင္သည္ ေကာသလႏွင္႕ကပိလ၀တ္ တိုင္းႏွစ္တိုင္း ေရကိုအေၾကာင္းျပဳ၍စစ္ပြဲျဖစ္ခါနီးဆဲဆဲတြင္ ႏွစ္ျပည္ေထာင္းမင္းတို႕အားျငိမ္းခ်မ္းေရးတရားေဟာၾကားေတာ္မူသည္ ၊
ထိုသို႕ေဟာၾကားေတာ္မူေသာအခါ ႏွစ္ျပည္ေထာင္မင္းတို႕အား ေရႏွင္႕ လူ၏အသက္ မည့္သည္အရာ ကတန္းဖို႕ရွိသနည္း ဟုေမးခြန္းေမးေတာ္မူ၏ ၊ ထိုအခါႏွစ္ျပည္ေထာင္မင္းတို႕သည္ လူ၏အသက္က ပို၍တန္ဖို႕ရွိေၾကာင္းေျဖၾကားၾကသည္။ တန္းဖို႕မရွိသည္႕ေရေၾကာင္းတန္းဖို႕ရွိလွတဲ႕လူ႕အသက္အိုးအိမ္စိစည္းခ်မ္းသာကို မစြန္႕လႊတ္သင္႕ေၾကာင္းမိန္႕ၾကားေတာ္မူ၏ ႏွစ္ျပည္ေထာင္မင္းတို႕သည္ နားလည္းသေဘာေပါက္၍ ျပႆနာေျပလည္ခဲ့သည္။
တီထြင္ၾကံဆမႈ႕
ဤအရာကိုုကၽြန္ဳပ္လုပ္ႏိုင္တယ္ သို႕ေသာ္ ကၽြဳပ္တစ္ျခားနည္းလမ္းကိုၾကိဳးစားၾကည္႕ႏိုင္တယ္ သည္အရာကိုုတစ္ျခားနည္းလမ္းျဖင္႕ၾကိဳးစားၾကည္႕ျခင္းအားျဖင္႕အထေျမာက္ႏိုင္သည္ စသည္အားျဖင္႕
ထိုးထြင္းၾကံဆမႈ႕ျဖစ္သည္ ။ တီထြင္ၾကံဆမႈ႕သည္္ဘ၀လမ္းတစ္ေလွ်ာက္လံုးတြင္ေတြ႕ၾကံဳႏိုင္ေသာ
အခက္ခဲ႕ျပႆနာမ်ားႏွင္႕တစ္ျခားေသာ ျဖစ္ႏိုင္ေျခနည္းလမ္းမ်ားကို အသံုးခ်လွ်က္ ျဖစ္ေပၚလာေသာ၊ ျပႆနာေျဖရွင္းျခင္းႏွင္႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ျခင္း စြမ္းရည္တို႕ႏွင္႕ဆက္စပ္ေန၏ လက္ရွိနည္းလမ္းျဖင္႕မရလွ်င္ တစ္ျခားနည္းလမ္းျဖင္႕ လုပ္မည္ ။ ဥပမာကၽြန္ဳပ္စာေကာင္းေကာင္းမေရးႏိုင္ဘူး ဒီေတာ စာေရးမည္႕အစားပန္ခ်ီးဆြဲမည္ စသည္အားျဖင္႕ျဖစ္သည္ ။
တစ္ပါးသူ၏ခံစားခ်က္ကို နားလည္ခံစားျခင္း တစ္ပါးသူ၏ခံစားခ်က္ကိုနားလည္ခံစားျခင္းဆိုသည္မွာ တစ္ပါးသူ၏ခံစားခ်က္ကို
ေလးစားတန္ဖို႕ထား ျခင္းျဖစ္သည္ ။
ဥပမာ ။ ခင္ဗ်ားဘယ္လိုခံစားရမယ္ဆိုတာကိုက်ဳပ္သိပါတယ္ ဒါေပမဲ႕ စိတ္မပူပါနဲ႕ ခင္ဗ်ားအဲဒီလို႕မျဖစ္ေစရပါဘူး ခင္ဗ်ားအကူအညီလုိအပ္ရင္က်ဳပ္ကိုေျပာပါ စေသာ စကားမ်ားျဖစ္သည္ ။
မိမိတို႕အေပၚတြင္တစ္ျခားသူမ်ားဂရုစိုက္ ကူညီေစာင္႕ေရွာက္မႈ႕ကို စဥ္းစားလွ်က္ တစ္ျခားလူမ်ားအေပၚတြင္လည္း အကူအညီႏွင္႕ လိုအပ္သည္မ်ားကိုေထာက္ပံ့ပါ သင္ကိုယ္တိုင္စဥ္းစားၾကည္႕ပါ
ဥပမာ
လူတစ္ေယာက္ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာေရာရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာပါ အခက္ခဲျဖစ္ေနသည့္အခ်ိန္ သင္မည္ကဲ႕သို႕ ခံစားရမည္နည္း
မိမိတို႕အေပၚ`၌တစ္ျခားလူမ်ား ကူညီေစာင္႕ေရွာက္ေပးခဲ႕မႈ႕ကို ေထာက္ထား၍တစ္ျခားသူမ်ားကိုလည္းနားလည္ေပးပါ သူတို႕သည္မိမိတို႕ႏွင္႕မတူညီသည့္အရာကို လက္ခံေပးပါ ။
သနားျခင္း
ကူညီျခင္း
နားလည္ျခင္း ။
ထိေရာကေသာ ဆက္ဆံေရး
ထိေရာက္ေသာဆက္ဆံေရးဆိုသည္မွာ အေျခအေနအားေလွ်ာ္စြာရွင္းလင္းစြာႏႈတ္ကထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုႏိုင္ေသာစြမ္းရည္ျဖစ္ပါသည္။ တစ္စံုတစ္ေယာက္က အကူအညီေတာင္ခံလာေသာအခါ
ေတြးပါ
ခံစားပါ
နားေထာင္္ ၊
မွ်ေ၀
အနည္းဆံုး တစ္ခုခုကိုေပးႏိုင္မည္လား ျမတ္စြာဘုရားရွင္တရားေဟာေသာအခါ အဘယ္နည္းကိုအသံုးျပဳသနည္း
ျမတ္စြာဘုရား ပရိသတ္ေလးမ်ိဳးကိုတရားခ်ီးေဟာေသာအခါ နည္းေလးနည္းျဖင္႕ေဟာၾကားေၾကာင္းမွတ္သားဖူးပါသည္
၁ ။ အေမးအေျဖနည္းျဖင္႕ေဟာၾကားေတာ္မူသည္
၂။ ကိုယ္တိုင္ပါ၀င္လႈပ္ရွားေစေသာနည္းျဖင္႕ေဟာၾကားေတာ္မူသည္ (ဥပမာ) ကိသာေဂါတမီ ကိုျမတ္စြာဘုရားမံု႕ညႇင္းေစ့ရွာခိုင္းျခင္း
၃ ။ နားေထာင္ျခင္းျဖင္႕ျပီးေနာက္ ေတြးေတာဆင္ျခင္းျခင္းနည္းျဖင့္ေဟာၾကားေတာ္မူသည္ ဤနည္းကိုျမတ္စြာဘုရားရွင္အမ်ားဆံုးအသံုုးျပဳေဟာၾကားေတာ္မူခဲ႕သည္ဟုယူဆသည္ ။
၄။ ရြတ္ဆိုေစျခင္းနည္းျဖင့္ေဟာၾကားေတာ္မူသည္။ ညာဏ္မေကာင္းေသာရဟန္းတစ္ပါးကို ဤနည္းကိုအသံုးျပဳလ်က္ဗုဒၶတရားေပးေတာ္မူခဲ႕သည့္အတြက္တရားထူးကိုရသြားေၾကာင္းသာဓကရွိသည္။ စာရြက္ေပၚတြင္ေရးခ်လိုက္ပါ သင္မည္သို႕ခံစားရသည္ကို ထိုေနာက္ ႏႈတ္ကထုတ္ေဖာ္၍ရွင္းျပပါ အဘယ္႕ေၾကာင္႕ခံစားရသည္ကို
လူ႕၀တ္တရားမ်ား
ေကာင္းမြန္ေသာ ဆက္ဆံေရးမ်ားကို တည္ေဆာက္ျခင္းထိန္းထားျခင္းသည္ လူ႕၀တ္တရားမ်ားျဖစ္ၾကသည္ ။
မဂၤလာပါ
ကၽြန္ဳပ္အမည္က ----------
ကၽြန္ဳပ္တို႕ ေကာင္းမြန္ေသာအုပ္စုတစ္စုအျဖစ္တည္ေဆာက္ပါတယ္ ။
ကၽြန္ဳပ္တို႕ မိသားစုကကၽြန္ဳပ္ကိုအျမဲတမ္းပံပို႕ပါတယ္ ။
ေကာင္းမြန္ေသာလူမႈ႕ဆက္ဆံေရးသည္စြမ္းရည္သည္ ကၽြန္ဳပ္တို႕အနားတြင္ရွိေသာလူမ်ားဆီမွရရွိပါသည္။
မိသားစု၀င္မ်ားဆက္ဆံေရး
ေက်ာင္းတြင္ဆက္ဆံေရး
သူငယ္ခ်င္းမ်ားႏွင္႕ဆက္ဆံေရး
လူမႈ႕ေရးနယ္ပယ္ဆက္ဆံေရး
ကၽြန္ဳပ္ တစ္ျခားေသာဌာန ရံုး လူမ်ားႏွင္႕အလြယ္တစ္ကူဆက္ဆံႏိုင္ပါတယ္ ။
တစ္ျခားလူမ်ား၏ခံစားမႈ႕ကိုနားလည္းခံစားျခင္း
ခင္ဗ်ားမည္သို႕ခံစားရသနည္းဒီေန႕
ကၽြႏ္ဳပ္အရမ္း၀မ္နည္းတယ္ဒီေန႕ = ကၽြန္ဳပ္အရမ္း၀မ္းသာတယ္ဒီေန႕
ကၽြန္ဳပ္မည္သို႕လုပ္ရမည္နည္း သို႕ေသာ္ကၽြန္ဳပ္တို႕ အခ်ိန္အခါကိုေတာ ထည္႕တြက္ဖို႕လိုလိမ္႕မယ္
တစ္ျခားလူမ်ား၏ခံစားခ်က္ကိုနားလည္ခံစားျခင္းဆိုသည္မွာ ကၽြန္ဳပ္တို႕ သူမ်ားကိုခံစားျခင္းႏွင္႕ ကၽြန္ဳပ္တို႕ကိုယ္တိုင္းခံစားတို႕ကိုခြဲျခားပင္ျဖစ္ပါသည္ ကၽြန္ဳပ္တို႕ခံစားမႈ႕သည္မည္မွ် အတိုင္းအတာထိ အျပဳအမူ ကိုအက်ိဳးသက္ေရာက္ေစသနည္း ျပီးလွ်ွင္ေလွ်ာက္ပတ္စြာတုန္႕ျပန္ႏိုင္စြမ္းရွိသနည္းဆိုသည္ကိုနားထားရန္လိုအပ္ေပသည္ ။
ျမတ္စြာဘုရားရွင္သည္ကိသာေဂါတမီကိုမည္ကဲသို႕ကူညီခဲသနည္း ။
ကို္ယ္ုတိုင္နားလည္သေဘာေပါက္ျပီးေနာက္ထိုအေျခအေနကိုလက္ခံႏိုင္ေအာင္ဗုဒၶကပရိယာယ္ျဖင္႕ကူညီေပးခဲ႕သည္ ။ သင္စိတ္ဆိုးလာေသာအခါမည္ကဲသို႕လုပ္သနည္း
သူမ်ား၏စိတ္ဖိစီးမႈ႕ကိုနားလည္ခံစားျခင္း
ေက်ာင္း တက္ရတာတကယ္ကိုမလြယ္ဘူး
ကၽြန္ဳပ္မိန္းမ ျပႆနာရွာတယ္
ကၽြန္ဳပ္ဦးေလးကိုေၾကာက္တယ္ သူကၽြန္ေတာ္ကိုစိတ္ဆိုးလိမ္႕မယ္
ပထမဆံုးဘာလုပ္သင္႕သနည္း ထိုေနာက္ စိတ္ဖိစီးမႈ႕မျဖစ္ေအာင္မည္ကဲ႕သို႕ျပဳလုပ္ရမည္နည္း
ေဆြးေႏြးပါ
စိတ္ဖိစီးမႈ႕ကိုေက်ာ္လႊားဖို႕အတြက္ `ဤကဲ႕သို႕ျပဳလုပ္လိုက္ေသာအားျဖင္႕ ဘယ္ေလာက္အတိုင္းအတာထိဆုိးက်ိဳးသက္ေရာက္ႏိုင္သနည္း ၊ျပီးေတာ ဘယ္ေလာက္အတိုင္းအတာထိအက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ႕ရွိလာမည္နည္း ဆိုသည္ကိုသင္တြက္ထားဖို႕လိုလိမ္႕မည္ ။
ကေလးငယ္မ်ားႏွင္႕ လူငယ္မ်ား အသိပညာႏွင္႕ ေလ႕က်င္႕မႈ႕တို႕ေၾကာင္းေန႕စဥ္ဘ၀စြမ္းရည္မ်ားျမင္႕တက္ႏိုင္၏
ဘ၀ေနနည္းစြမ္းရည္သည္ ယဥ္ေက်းမႈ႕ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းအလိုက္ ကြဲျပားႏိုင္၏
အသိဉာဏ္
တန္ဖို႕ႏွင္႕
ယံုၾကည္မႈ႕ ၊
စိတ္ထား
ပတ္၀န္းက်င္ ယဥ္ေက်းမႈ႕ ဘာသာေရ း သတင္းႏွင္႕ ပုဂၢလိက စသည္မ်ားစြာေသာ အခ်က္အလက္မ်ားသည္ကၽြန္ေတာ္တို႕၏အျပဳအမူမ်ားအက်င္႕မ်ားေပၚတြင္အက်ိဳးသက္ေရာက္လ်က္ရွိပါသည္ မိမိကိုယ္တိုင္ ဘ၀ေနနည္းစြမ္းရည္ျမင္႕မာလာမႈႏွင္႕ ပတ္၀န္က်င္ကိုပါျမင္႕မာလာေစျခင္းတို႕သည္ယေန႕အမွန္တကယ္လိုအပ္ေနေသာဘ၀ေနနည္း
စြမ္းရည္မ်ားပင္ျဖစ္ပါသည္ ။
Thursday, 18 March 2010
Friday, 12 March 2010
မိမိကိုယ္ကိုနားလည္သေဘာေပါက္ျခင္း
မိမိကိုယ္ကိုနားလည္သေဘာေပါက္ျခင္းဆိုသည္မွာ မိမိ၏ အားသာခ်က္ အားနည္း ၊ႏွစ္သက္မႈ႕မႏွစ္သက္မူ႕မ်ားကို ေလ႕လာျခင္းျဖစ္ပါသည္ ။ ဤအခ်က္မ်ားသည္ တစ္ပါးေသာသူမ်ားႏွင္႕ဆက္ဆံေရးတြင္ အလြန္း အေရးပါေသာ အခ်က္မ်ားျဖစ္ပါသည္ ။ ကၽြန္ဳပ္ႏွင့္ပတ္သတ္၍ အားသာခ်က္က ဘယ္အရာလဲ ?
ကၽြန္ဳပ္အဘယ္အရာကိုစိတ္၀င္စားသလဲ ?
ကၽြန္ဳပ္၏ အဓိကစြမ္းရည္က ဘာလဲ ?
ကၽြန္ဳပ္၏တန္ဖို႕က ဘာလဲ ?
ကၽြန္ဳပ္အတြက္ ဘယ္အရာက ပိုအေရးၾကီးသလဲ ?
ကၽြန္ဳပ္ကိုကၽြန္ဳပ္ မည္သို႕ခံစားမိသနည္း ?
ကၽြန္ဳပ္အတြက္ အေရးပါေသာအရာက အဘယ္နည္း ?
ကၽြန္ဳပ္ အဘယ္သူနည္ း ?
ကၽြန္ဳပ္ ဘယ္အရာကိုယံုၾကည္ပါသနည္း ?
စေသာအခ်က္မ်ားသည္ေန႕စဥ္ဘ၀လူမႈ႕ေရးနယ္ပယ္တြင္ မိမိႏွင္႕ပတ္သတ္၍သိထားရမည့္အခ်က္မ်ား ျဖစ္သည္ ။ ဗုဒၶဘာသာက မိမိကိုယ္ကိုနားလည္သေဘာေပါရန္္အတြက္ မည္သို႕ လမ္းညႊန္သနည္း ျမတ္ဗုဒၶက ၊နေမေသာအတၱာ ေနတံမမ ။ ငါ႕ ကိုယ္မဟုတ္ ငါ ့ကိုယ္ပိုင္ပစၥည္းမဟုတ္ အစရွိေသာ အတၱကို ပယ္သတ္ရန္ ဆံုးမေတာ္မူ၏ အဘယ္ေၾကာင္းဆိုေသာ္ ထိုအရာမ်ားတြင္ ငါ ငါ႕ဥစၥာဟုစြဲလမ္း ေသာအားျဖင္႕ စိုးရိမ္ပူပန္္ရ၏ဆင္းရဲ၏၊ တစ္ဖန္ မိမိကိုယ္ကိုသတိျဖင္႕အျမဲမျပတ္ေနရန္ဆံုးမေတာ္မူ၏ ၊ အပၸမာေဒနဘိကၡေ၀ သမၸေေဒထ ၊ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ ပရိနိဗၺာန္မျပဳမွီေနာက္ဆံုးအခ်ိန္ မိန္႕မွာ ေတာ္ မူ ခဲ႕ေသာစကားလည္း ျဖစ္သည္။ အမွန္စင္စစ္ ဤခႏၶကိုယ္သည္ ရုပ္နာမ္ႏွစ္ပါးမွ်သာရွိသည္ထိုတရားမ်ားကို သိျမင္ရန္အတြက္ဗုဒၶဘာသာက တိုက္တြန္း၏ သို႕ေသာ္လည္း ပုထုဇဥ္တို႕၏ သႏၱာန္၌ မသိမႈ႕အ၀ိဇ ၨာ၊ သာယာမႈ႕တဏွာ၊ စြဲလန္းမႈ႕ ဥပါဒါန္ စေသာတရားမ်ားက ဖံုးလႊမ္းထားသည္႕အတြက္ လူသားမ်ားအေနျဖင္႕ အမွန္ကိုမသိျမင္ႏိုင္ျခင္းျဖစ္သည္ ။ ထိုကဲ႕သို႕မသိမႈတို႕ေၾကာင္း အတၱဒိ႒ိ အစြဲျဖင္႕ ျမင္တိုင္း ၊ ၾကားတိုင္း ၊ စားတိုင္း ၊ နံတိုင္း၊ေတြ႕ထိတိုင္း ၊ စိတ္ကူးတိုင္း မွာအတၱဒိ႒ိျဖင္႕အႏိုင္ယူလႊမ္းမို႕ခံထားၾကရသည္္ ထို႕ေၾကာင္းျမတ္စြာဘုရားရွင္သည္ ဥပါဒါန္၏အာရံုျဖစ္ေသာ ခႏၶာငါးပါး ကို၀ိပႆနာရူ႕ရမည္ဟုမိန္႕ၾကားေတာ္မူခဲ႕သည္ ။
ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ျခင္း
ဒီေန႔ေက်ာင္းသြားရမည္ေလာ မသြားဘူးေလာ
ယေန႕ ဘယ္လို႕အ၀တ္အစားမ်ိဳးကို၀တ္ရမည္နည္ း
ကၽြန္ဳပ္ ဘယ္အရာကိုလိုျခင္းသနည္း
ရပ္တန္႕ကရပ္မလား ေရွ႕ဆက္မလား
လုပ္သင္႕သေလာ မလုပ္သင္႕ဘူးလား စသည္
ေန႕စဥ္ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်မႈ႕စြမ္းရည္
အေျခအေန
ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ျခင္း
အခ်ိန္
လႊမ္းမိုးေသာအရာမ်ား
အေျခအေန
သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္ႏွင့္အျပင္သြားမည္ဆိုလွ်င္ မည္ကဲ႕သို႕ေသာအ၀တ္အစား မ်ိဳးကို ၀တ္ဆင္သင္႕သလဲ ?
ဆံုးျဖတ္ခ်က္
အနီေရာင္အက်ၤ ီ၀တ္ဆင္မည္
အခ်ိန္
ႏွစ္မိနစ္ခန္႕
လႊမ္းမိုးေသာအရာမ်ား
သူငယ္ခ်င္ ႏွင္႕ေနရာ
Monday, 8 March 2010
ဘ၀ေနနည္းစြမ္းရည္မ်ား
Life Skills ႏွင္႕ပတ္သတ္၍ဘ၀ေနနည္းစြမ္းရည္ ဟုအမည္ေပးလွ်က္ စာေရးသူ အနည္းငယ္ တင္ျပခ်င္ပါသည္ ၊ ဘ၀မွာ ေနထိုင္ဖို႕အတြက္ ဘ၀ေနနည္းစြမ္းရည္သည္အလြန္အေရးၾကီးပါ သည္ ၊ အထက္ပါစြမ္းရည္မွာ ႏွစ္မ်ိဳးေတြ႕ရမည္ျဖစ္သည္ တစ္မ်ိဳးက The ability to Adjust ျဖစ္ျပီး ေနာက္တစ္မ်ိဳးက Adopt good behavior ျဖစ္သည္ ။ မိမိတို႕၏ကိုယ္ပိုင္ စြမ္းရည္ ကို မွ်မွ် တတ မွန္မွန္ကန္ကန္ အသံုးျပဳတတ္ဖို႕ (၁) အေရးၾကီးပါသည္ ။လူတိုင္းလူတိုင္တြင္ ကိုယ္ပိုင္စြမ္းရည္ ကိုယ္စီရွိၾကသည္ ထိုကဲ႕သို႕ေသာ ကိုယ္ပိုင္စြမ္းရည္ကို မွန္မွန္ကန္ကန္ ႏွင္႕မွ်မွ်တတ အသံုးခ်ေသာအခါ လူသည္ ေအာင္ျမင္မႈ႕ဆီသို႕ ဦးတည္၍ ေဘးဒုကၡ ေပါင္းမွ လြတ္ေျမာက္ႏိုင္၏ ။
သို႕ေသာ္တစ္လြဲအသံုးခ်မိလွ်င္ကား အႏၱရာယ္ ႏွင္႕ အခက္ခဲ႕မ်ား ဆင္းရဲဒုကၡမ်ားကို ရင္ဆိုင္ရမည္ျဖစ္သည္ ။ ဥပမာ
ျပရလွ်င္ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ မိမိရရွိထားေသာညာဏ္ကို မွန္မွန္ကန္ကန္ အသံုးခ်ႏိုင္ ေသာေၾကာင္း သတၱ၀ါေ၀ေနယ် ဒုကၡအေပါင္းမွလြတ္ေျမာက္ျပီး ေအးခ်မ္းမႈ႕ကိုု ရရွိ ခံစား ႏိုင္ၾကရ၏ ၊ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ကိုယ္ေတာ္တိုင္ကလည္း မိမိ၏စြမ္းရည္ကို မွန္မွန္ကန္ကန္္ ၊ မွ်မွ်တတ အသံုးျပဳလွ်က္ ဉာဏ္လမ္းေၾကာင္းေပၚသို႕ ေလွ်ာက္လွမ္းလာခဲ့သည္မွာ အားလံုးအသိပင္ျဖစ္ပါသည္ ။
ျမတ္စြာဘုရားရွင္ တရားေဟာေသာအခါ ပုဂၢလဇၩာသယ ဟု ေခၚေသာတရားနာေသာ ပုဂၢိဳလ္၏ အလုိ ဆႏၵကို ၾကည္႕၍ တရားခ်ီျမႇင္႕ေတာ္မူသည္ ၊ ဤသည္မွာ လည္း ျမတ္စြာ ဘုရားရွင္သည္ မိမိ၏ ဉာဏ္စြမ္းရည္ကို မွန္မွန္ကန္ကန္
မွ်မွ်တတ အသံုးျပဳျခင္း တစ္မ်ိဳး ပင္ျဖစ္ပါသည္ ။ ထို႕ေၾကာင္းလည္းျမတ္စြာဘုရားရွင္ႏွင္႕ေတြ႕ေသာ ပုဂၢိဳလ္တိုင္းသည္ ဘုရားရွင္ေဟာေသာတရားေတာ္ကို ေက်နပ္ႏွစ္သက္စြာလက္ခံလွ်က္ တရားထူး တရားျမတ္ကိိုရသြားၾကသည္သာမ်ားလွသည္ ။ လူ႕ဘ၀တြင္လည္း မိမိတို႕ ၏ စြမ္းရည္ကို မွန္မွန္ကန္ကန္ မွ်မွ်တတ အသံုးခ်ေသာေၾကာင္း ေန႕စဥ္ဘ၀ အခက္ခဲမ်ားကို ေက်ာ္လႊား ႏိုင္ကာ ဘ၀လိုအပ္ခ်က္မ်ားကို အခ်ိန္ကုန္လူပန္း သက္သာစြာျဖင္႕ျဖ ည္႕ ဆည္းႏိုင္၏ ။
ေနာက္တစ္မ်ိဳးက Adopt good behavior ျဖစ္သည္ ေကာင္းေသာ အမႈအက်င့္မ်ားကို ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ ေလ႕က်င္႕ ယူရ မည္ျဖစ္သည္ ။ ဗုဒၶဘာသာေရးရႈ႕ေဒါင့္မွ တင္ျပ ရလွ်င္ ကာယကံ၊ ၀စီကံ ၊မေနာကံ ၊ ကိုယ္ ၊ႏႈတ္ ၊ စိတ္ တို႕ကို အျပစ္ကင္းစင္သန္႕ရွင္း စင္ၾကည္ေအာင္ ေလ႕က်င္႕ယူရမည္ဟုဆိုလိုပါသည္ ။
လူ႕မႈ႕ေရးနယ္ပယ္မွၾကည္လွ်င္ စနစ္တက်၀တ္စားဆင္ယင္မႈ႕သည္ လည္း ဘ၀ေနနည္း စြမ္းရည္တစ္မ်ိဳးပင္ျဖစ္ပါသည္ ။ တစ္ခ်ိဳ႕က ေနရာတကာမွာ ေခတ္မွီတယ္ဟုအထင္ျဖင္ မေတာ္မေရာ္မ်ားကို၀တ္ဆင္ေလ့ရွိ၏ ။ ထိုသို႕၀တ္ဆင္ျခင္းမွာ ေခတ္မွီျခင္းမဟုတ္ေခ် စင္စစ္ ဘ၀ေနနည္းစြမ္းရည္ကိုမွားယြင္းစြာအသံုးခ်မႈ႕သာ ၊ သင္႕ေတာ္ေသာေနရာ၌ သင္႕ေတာ္ေသာ ၀တ္စားဆင္ယင္မႈ႕မ်ိဳးသာျဖစ္သင္႕သည္။ တစ္စံုတစ္ဦးမွအရက္ေသာက္ရန္ သို႕မဟုတ္ မေကာင္းမႈ႕ျပဳလုပ္ရန္ လာေရာက္ ဆြဲေဆာင္ လွ်င္လည္း ႏႈတ္ျဖင္႕ပြင္႕ပြင္႕လင္းလင္း ျငင္း ဆိုရမည ္ မိမိ၏ခံစားမႈ႕ကို ထုတ္ေဖာ္ရမည္ အားနာ၍ လိုက္သြားရသည္႕အျဖစ္မ်ိဳး မျဖစ္ေစရ။ မိမိ၏မိတ္ေဆြ ၊ မိသားစုမ်ားႏွင္႕ တစ္ျခားလူမ်ားအေပၚတြင္ ေျပျပစ္ေသာဆက္ဆံမႈ႕မ်ိိဳး ကိုျပဳက်င္႕ရမည္ ။ ျပႆနာကို ရင္ဆိုင္ေျဖရွင္းရမည္ ။ အထက္ပါေဖာ္ျပခ်က္မွာလူမႈ႕ေရးနယ္ပယ္တြင္ ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ လိုက္နာက်င့္ၾကံရမည့္ ဘ၀ေနနည္းစြမ္းရည္မ်ားပင္ျဖစ္ ၾကပါသည္ ။
အဓိကက်ေသာ ဘ၀ေနနည္းစြမ္းရည္မ်ားမွာ
(၁) မိမိကိုယ္ကိုနားလည္ျခင္း Self Awareness
(၂) ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ျခင္း Decision Making
(၃) ျပႆနာေျဖရွင္းျခင္း Problem Solving
(၄) ေ၀ဖန္ဆန္းစစ္ျခင္း Analytical Thinking
(၅) တီထြင္ၾကံဆမႈ႕ Creative Thinking
(၆) တစ္ဖက္လူ၏ခံစားခ်က္ကိုနားလည္ျခင္း ကိုေဖာ္ျပျခင္း Interpersonal relationship / Showing Empathy
(၇) ထိေရာက္ေသာဆက္သြယ္ေရး Effective Communication
(၈) လူ႕၀တ္တရားမ်ား Social Responsibility
(၉) တစ္ပါးသူ၏ ခံစားခ်က္ကို ခံစားနားလည္ျခင္း Copying with Emotions
(၁၀) တစ္ပါးသူ၏ စိတ္ဖိစီးမႈ႕ကိုခံစားနားလည္ျခင္း Copying with Stress .
အထက္ေဖာ္ျပပါအရာမ်ားသည္ အေရးပါေသာ ဘ၀ေနနည္းစြမ္းရည္မ်ားျဖစ္ၾကပါသည္ ။
ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား၏ဘ၀ေနနည္းမ်ားမွာေအာက္ေဖာ္ျပပါတရားမ်ားအားေနစဥ္ဘ၀တြင္အသံုးခ်လွ်က္ေနထိုင္ရွင္သန္ျခင္းပင္ျဖစ္ပါသည္ ။
မဂၤင္ (၈) ပါး
၁ ။ သမၼာ၀ါစာ ၂ ။ သမၼာကမၼႏၱ ။ ၃ သမၼာအာဇီ၀ ၄။ သမၼာ၀ါယမ ၅။ သမၼာဒိ႒ိ ၆။ သမၼာသကၤပၸ ၇။ သမၼာသတိ ၈။ သမၼာသမာဓိ ။
ျဗဟၼ၀ိဟာရတရားေလးပါး (၄)ပါး
၁။ ေမတၱာ
၂ ။ ကရုဏာ
၃ ။ မုဒိတာ
၄ ။ ဥေပကၡ
သစၥာေလးပါး
ငါးပါးသီလ
၁ ။ သူတစ္ပါးအသက္ကိုသတ္ျခင္းမွေရွာင္ၾကဥ္ျခင္း
၂ ။သူတစ္ပါးမေပးေသာဥစၥာကိုခိုးယူျခင္းမွေရွာင္ၾကဥ္ျခင္း
၃။ သူမ်ားသားမယားအားလြန္က်ဴးျခင္းမွေရွာင္ၾကဥ္ျခင္း
၄ ။ လိမ္ညာေျပာဆိုျခင္းမွေရွာင္ၾကည္ျခင္း
၅ ။ မူယစ္ေသစာ္ေသာက္ျခင္းမွေရွာင္ၾကည္ျခင္း
ဤတရားမ်ားသည္ဗုဒၶဘာသာရႈ႕ေဒါင္႕မွ ဘ၀ေနနည္းစြမ္းရည္တရားမ်ားျဖစ္ ပါသည္ အထက္ပါတရားမ်ားကိုေန႕စဥ္ဘ၀တြင္အသံုးခ်ျခင္းျဖင္႕ ဆင္းရဲအေပါင္းမွလြတ္ေျမာက္လွ်က္ ေလာကီ ၊ေလာကုတၱရာႏွစ္ျဖာေသာအက်ိဳးတရားမ်ားကိုရရွိေစႏိုင္၏ ။
မွတ္ခ်က္ ။ အထက္တြင္ေဖာ္ျပထားေသာအဓိကက်ေသာဘ၀ေနနည္းစြမ္းရည္(၁၀)ခ်က္ႏွင္႕ပတ္သက္၍ ဆက္လက္ေဖာ္ျပေပးသြားပါမည္ ။
Saturday, 6 March 2010
လူ႕ဘ၀ႏွင္႕ျပႆနာမ်ား
ကၽြန္ဳပ္တို႕သည္ လူသားမ်ားျဖစ္သည့္အားေလ်ာ္စြာ ရာစုႏွစ္တစ္ခုအလြန္က မည္သို႕မွ် ၾကံစည္ေမွ်ာ္လင့္စိတ္ကူး
မထားခဲ့ေသာ ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာဖြံျဖိဳးတိုးတက္မႈ႕မ်ားကို လက္၀ယ္ ပိုင္ပိုင္ ေအာင္ျမင္ရရွိခဲ့ေလၿပီ။ ေခတ္သစ္
နည္းပညာမ်ားက အခ်ိန္အဟုန္ျပင္းစြာျဖင္႕ သဘာ၀တရားကို အႏိုင္ယူလွ်က္ ကၽြန္ဳပ္တို႕ဆီကိုေရာက္ရွိလို႕ေနျပီး ၊ .
ထိုေခတ္သစ္ နည္းပညာမ်ား၏ အကူအညီမ်ားေၾကာင္း မ်ားစြာေသာ သဘာ၀ေဘးအႏၱရာယ္မ်ားကိို ေအာင္ျမင္ႏိုင္ေသာ္ လည္း ေနာက္ဆံုး ေမးခြန္းက ကၽြန္ဳပ္တို႕သည္ အတိတ္က ဘုိးဘြား ဘီဘင္တို႕ ေခတ္က ကဲ႕သို ေပ်ာ္ရႊင္ၾကပါရဲ႕လား? အေျဖကေတာ ဆန္႕က်င္ဘက္ျဖစ္ပါလိမ္႕မည္္ ၊ အမ်ိဳးသမီး မ်ားႏွင္႕ ခေလးငယ္မ်ားအေပၚ အၾကမ္းဖက္မႈ႕ ဆင္းရဲမြဲေတမႈ႕၊ ဘာသာေရးႏွင္႕ လူမ်ိဳးေရး ခြဲျခားမႈ႕၊ အသားအေရာင္ ႏွင္႕ ဇာတ္ ခြဲျခားမႈ႕တို႕က အရွိန္အဟုန္း မေလွ်ာ႕ဘဲ ဆက္လက္ ရွိေနဆဲပင္ျဖစ္ပါသည္။ စင္စစ္ ရုပ္၀တၱဳပိုင္းဆိုင္ရာ သာယာမႈ႕ေနာက္သို႕ လိုက္ၾက ေသာသူမ်ားသည္ ဆင္းရဲေသာ သူမ်ားထက္ပင္ပို၍ ဆင္းရဲဒုကၡေရာက္ၾကရ ႏိုင္သည္။ ယေန႕ေခတ္သစ္ကမၻာၾကီးတြင္ရင္ဆိုင္ေတြ႕ၾကံဳေနၾကရေသာ
ျပႆနာမ်ားမွာ စိတ္ဖိစီးမႈ႕၊ အထီးက်န္မႈ႕ကဲ႕သို႕ေသာ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာေရာဂါတို႕သည္ အေရးပါေသာအဓိကျပႆနာ တစ္ရပ္ ျဖစ္ေနပါသည္ ။ ထိုကဲ့သို႕ေသာ ျပႆနာမ်ားအတြက္ မည္သူ႕မွာတာ၀န္ရွိပါသနည္း?
လူသားမ်ား၏ ဖြံျဖိဳး တိုးတက္ေရးအတြက္ အဓိကက်ေသာပုဂၢိဳလ္မ်ားျဖစ္ၾကသည့္ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္မ်ား၊သိပၸံပညာရွင္မ်ား ၊ ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင္႕ စီးပြါးေရးသမားမ်ား အသံေကာင္းဟစ္ ေနၾကသည္မွာ “တိုးတက္ျဖစ္ထြန္းလာဖို႕အတြက္ ေဆြးေႏြးေနပါသည္္အေျဖရွာေနပါသည္္“ ဟူ၍ျဖစ္ပါသည္။သို႕ေသာ္လည္း`ဤဆိုးက်ိဳးမ်ား၏ အျပစ္တင္ျခင္းကို မည္သူမ်ားက မွ်ေ၀ခံစားရမည္နည္း? ကၽြန္ဳပ္ယံုၾကည္သည္မွာ အားလံုးမွာညီတူညီမွ်တာ၀န္ရွိၾကသည္။ ကၽြန္ဳပ္တို႕ မိမိကိုယ္မိမိ ရိုးသားစြာဖြင္႕ဟ၀န္းခံရမည္ဆိုလွ်င္္၊ ကၽြန္ဳပ္တို႕အားလံုးသည္ တစ္ျခားေသာ လူသားမ်ား၏ ျငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင္႕ေပ်ာ္ရႊင္မႈ႕အတြက္ တာ၀န္ကုိယ္စီးရွိၾကပါသည္္။ ဥပမာ လူသားမ်ား၏ ကာမဂုဏ္အားရံုးခံစားမႈ႕ ဆိုင္ရာ အတြက္ တရားမမွ်တေသာလုပ္ရပ္မ်ား၊ အာဏာႏွင္႕ ေငြအတြက္ မတရားေသာနည္းျဖင္႕ ေဒၚလာသန္းေပါင္းေျမာက္မ်ားစြာေသာကုန္ထုတ္မႈ႕မ်ား ကို ဤကာမဂုဏ္ကိစၥမ်ားအတြက္ အသံုးျပဳေနေသာ ေလာဘ ။ သည္ ျဖစ္ထြန္းမႈ႕မ်ားသည္ လူငယ္ႏွင္႕ကေလးသူငယ္မ်ားအား သားေကာင္းဘ၀သို႕ က်ေရာက္ေစပါသည္။ ကမၻာ့ သမိုင္းမွာ ေရွးတုန္းက မရွိခဲ့ဖူးေသာ မေကာင္းေသာ္ဆိုးက်ိဳးမ်ား တစ္ကိုယ္ေကာင္းဆန္ေသာ လုပ္ရပ္မ်ား၊ လိမ္လည္မႈ႕မ်ား လူသားမ်ားအၾကားမွာပဋိပကၡမ်ားသည္ လူသားမ်ား၏ ဆႏၵေၾကာင္းပင္ျဖစ္သည္။ ကၽြန္ဳပ္တို႕မရွိမျဖစ္လိုအပ္ေနေသာ ျငိမ္းခ်မ္းေရးသည္ ကၽြန္ဳပ္တို႕ ကိုယ္ပိုင္ဘ၀၊ အိမ္တြင္း၊ အလုပ္တြင္းသာမကဲ တစ္ကမၻာလံုးအတိုင္းအတာထိျဖစ္ပါသည္ ။
ဆူပူေသာင္းက်န္းမေအးခ်မ္းမွဳမွ ျဖစ္လာေသာ ေၾကာင့္ၾက ပူပန္မွဳ ႏွင့္ ေၾကာက္ရြံ႕မွဳ တို႕သည္ ကၽြႏု္ပ္တို႕ကာယစိတၱာႏွစ္ျဖာ က်န္းမာ ခ်မ္းသာမွဳတို႕အေပၚ ျပႆနာျဖစ္သည္သာမက ယိုယြင္းပ်က္စီးေစမွဳလည္း ျဖစ္ၾကပါသည္။
တဏွာသည္သူတို႕အနားမွာရွိေသာ အရာအားလံုးကို စိုးမိုျပီး လူသားမ်ားသည္ ကမၻာမွာ ေၾကာက္စရာအေကာင္းဆံုးသတၱ၀ါ တစ္ေကာင္းအျဖစ္ေရာက္ရွိလာခဲ႕သည္။ ဤနည္းျဖင္႕လူသားမ်ားသည္ စိတ္ခ်မ္းသာ မႈ႕ကိုစြန္႕လႊတ္လွ်က္ အာဏာႏွင္႕ ရုပ္၀တၱဳဆိုင္ရာျပည္႕စံုမႈ႕သို႕သာအငမ္းမရလိုက္ပါေနၾကေတာသည္။
ကၽြန္ဳပ္တို႕ယေန႕ေတြ႕ၾကံဳရင္ဆိုင္ေနၾကရေသာ ျပႆနာ၏အေျခခံမွာကိုယ္က်င္႕တရား ပ်က္ျပားလာမႈ႕ႏွင္႕ ပညာကို မွားယြင္းေသာစြာအသံုးခ်မႈ႕ ပင္ျဖစ္ပါသည္။ သိပၸံႏွင့္ နည္း ပညာမ်ားက အံ့မခန္း တီထြင္ၾကံဆမႈ႕အသစ္ မ်ားြကို ထုတ္လုပ္ေနေသာ္လည္း ကမၻာၾကီး သည္ လံုျခံဳမႈ႕ႏွင္႕ ျငိမ္းခ်မ္းမႈ႕ကင္းမဲ႕ေနဆဲရွိေသးသည္။ တကယ္ေတာ သိပၸံႏွင့္ နည္းပညာ မ်ားကပင္လူဘ၀ကိုေရွ႕ကႏွင္႕စာလွ်င္ ပို၍လံုျခံဳမႈ႕မရွိေအာင္ျပဳလုပ္ေနဘိသကဲ႕သို႕ ျဖစ္ေခ်သည္။
ကၽြန္ဳပ္တို႕လက္ရွိရင္ဆိုင္ေတြ႕ၾကံဳေနၾကရေသာ ျပႆနာတြင္ ကိုယ္က်င္႕တရားပိုင္ဆိုင္ရာ သာ တိုးတက္ျဖစ္ထြန္းမလာလွ်င္လူေလာကၾကီးသည္ အႏၱရာယ္မ်ားၾကားမွာ ပင္ပန္းရံုမွလြဲ၍ ျငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင္႕ လံုျခံဳမႈအတြက္ကေတာ အလွမ္းေေ၀းေနဆဲပင္ျဖစ္ပါလိမ္႕မည္ ။
မွတ္ခ်က္ ။ ဆရာေတာ္ေကသိရီဓမၼာနႏၵ၏ Human life and problems ေဆာင္ပါးအားစာေရးသူအျမင္ျဖင္႕ဆီေလွ်ာ္သလိုဘာသာျပန္ဆို
ထားပါသည္
Thursday, 4 March 2010
အေျမႇာက္မ ၾကိဳက္ေသာဘုန္းၾကီး ႏွင္႕အေလွ်ာက္တတ္ေသာတကာ (ဟာသ)
တစ္ခါက ရြာတစ္ရြာတြင္္ေတာင္ေက်ာင္း ၊ ေျမာက္ေက်ာင္း ၊ ရြာေက်ာင္း ဟူ၍ ေက်ာင္းသံုးေက်ာင္း ရွိေလသည္ ။
ထိုေက်ာင္းသံုးေက်ာင္းအနက္ ရြာေက်ာင္းဆရာေတာ္မွာ အေျမႇက္မၾကိဳက္ေၾကာင္း ထင္ရွားေလသည္ ။ ထိုရြာတြင္းလည္း အေျမႇာက္ေတာ္ေသာတကာတစ္ဦးရွိျပီး ထိုတကာက အေျမႇာက္မၾကိဳက္ေသာ ဘုန္းၾကီးကို ေျမႇာက္ရန္ အေၾကာင္းဖန္လာ၏ .
တစ္ေန႕ ရြာအလယ္လူစုေ၀းရာအရပ္တြင္ ေက်ာင္းသံုးေက်ာင္းဆရာေတာ္မ်ားအေၾကာင္္းကို ေျပာၾကရင္း ရြာေက်ာင္းဆရာေတာ္၏ အေျမႇာက္မၾကိဳက္ေၾကာင္း ေျပာဆိုျဖစ္ၾကေလသည္ ထိုအခါ အေျမႇာက္ေတာ္ေသာတကာက ေလာကမွာ အေျမႇာက္မၾကိဳက္တဲ႕ ပုဂၢိဳလ္မရွိေၾကာင္းႏွင္႕ ထိုအေျမႇာက္မၾကိဳက္ေသာဘုန္းၾကီးကို သူ ေျမာက္ေအာင္ ေျမႇာက္ျပမည္ဟု အာမခံေလသည္ ။ ေနာက္တစ္ေန႕ မနက္မွာ ရြာေက်ာင္းဆရာေတာ္အထံသို႕ဆြမ္းတစ္ပြဲျဖင္႕ သြားေရာက္ေျမႇာက္ပင့္ေလ၏ ။ တကာေျမႇာက္ပင့္ေလွ်ာက္ထားလိုက္ပံုမွာ တကာ ‘’ အရွင္ဘုရား ဘုရားတပည့္ေတာ္ ဒီရြာမွာ အၾကည့္ညိဳဆံုးက အရွင္ဘုရားဘဲ ၊
ဘုန္းၾကီး “ ဟဲဘာျဖစ္လို႕တုန္းဟ ၊
တကာ “ ဘယ္ ေျမာက္ေက်ာင္းဆရာေတာ္ကလည္း ေျမႇာက္လိုက္ရင္ ေျမာက္ၾကြေျမာက္ၾကြ ၊ ေတာင္ေက်ာင္းဆရာေတာ္ကလည္း ေျမႇာက္လိုက္ရင္ေျမာက္ၾကြ ေျမာက္ၾကြနဲ ။ အေျမႇာက္မၾကိဳက္တာ ဆိုလို႕အရွင္ဘုရားတစ္ပါးဘဲ ရွိတာ ဒါ႕ေၾကာင္း တပည့္ေတာ္ အရွင္ဘုရားကို ၾကည္ညိဳတာ ဟုေလွ်ာက္ထားလိုက္ေလသည္ ။ ထိုအခါ ဘုန္းၾကီးက သေဘာက်လွ်က္ ေဟ တကာ မင္းမဆိုးဘူး ဟုဆိုကာေက်ာင္းမွာရွိေသာ အစားအစာမ်ားျဖင္႕ ဧည့္ခံေလေတာသတည္း ။
ဗုဒၶဘာသာျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ကား တကာက၊မမ်ားက ကိုယ့္ဆရာကို ဂုဏ္တင္ခ်ီးမႊန္း ၾကသည္မွာ ဓမၼတာ ထို႕ေၾကာင္းလည္းတစ္ခါတစ္ခါ ဂုဏ္ပုဒ္ေတြက ၾကီးလြန္း မ်ားလြန္းေတာ ဘုန္းၾကီးက ဂုဏ္ႏွင္႕မလိုက္ဖက္ေအာင္ျဖစ္ေနေသာပြဲမ်ိဳးးလည္း ေတြ႕ဖူးပါ၏ ။ အထင္ရွားဆံုးကေတာ ဘုန္းၾကီးပ်ံပြဲပင္ျဖစ္သည္ ။ တစ္ခါ တကာေတြကအေျမွာက္လြန္းလို႕ ဘုန္းၾကီးႏွစ္ပါးအေျပးျပိဳင္္ၾကရတဲ႕အျဖစ္မ်ိဳးလည္း အမ်ားအျပားပင္ (ဘုန္းၾကီးႏွစ္ပါးအေျပးျပိဳင္တဲ့ပံုျပင္ကို မၾကာမွီတင္ျပပါမည္ ) မည္သို႕ပင္ဆိုေစကာမူ ဘုန္းၾကီးဟူသည္ကား လူထု၏ေခါင္းေဆာင္ ျဖစ္သည္ ေခါင္းေဆာင္ ဟူသည္ ခ်ီးမြန္းခံရမည္ကဲ့ရဲ႕ခံရမည္ ။ ထိုကဲ႕သို႕ခ်ီးမြန္းမႈ႕ ကဲ႕ရဲ႕မႈ႕တို႕တြင္ သာယာလိုက္ ေဒါသျဖစ္လိုက္ႏွင္႕အခ်ိန္မကုန္သင္႕ေၾကာင္းကိုျမတ္ဗုဒၶက ျဗဟၼဇာလသုတ္မွာ ေဟာၾကားေတာ္မူထား၏။ သို႕ေသာ္လည္းပုထုဇဥ္တို႕၏သဘာ၀ကိုဤပံုျပင္တြင္ ေတြ႕ႏိုင္၏
ဘာေတြကိုအားကိုးၾကမလဲ
လူရယ္လို႕ျဖစ္လာရင္ အားကိုးအားထားရာ ကိုယ္စီ ႏွင္႕ ရွင္းသန္ေနထိုင္သင္႕ လို႕ျမတ္စြာဘုရား ရွင္ မိန္႕ၾကားေတာ္မူထားတယ္ ။ ျမတ္စြာဘုရားရွင္က သူ၏တပည္႕ တကာ၊ မမ်ားကို မိန္႕ၾကားေတာ္မူတာ ။ အားကိုအားထားရာ ကိုယ္စိႏွင္႕ေနၾကပါ တဲ႕ ဘာျဖစ္လို႕ဒီစကားကိုျမတ္စြာဘုရား ရွင္ မိန္႕ေတာ္မူသလဲဆိုေတာ ဘ၀မွာ မွီခိုရာ အားထားရာ မရွိသူေတြဟာ ဆင္းရဲပါတယ္တဲ႕ ဒါေၾကာင္း ျမတ္စြာ ဘုရားရွင္ကသူတပည္႕တကာ၊မေတြ ဆင္းရဲမွ လြတ္ေအာင္ လို႕ ဆင္းရဲမခံရေအာင္လို႕ ဒီတရားစကားကိုမိန္႕ၾကားေတာ္မူပါတယ္္ ။ .
အဲဒီေတာ ဘာေတြကို အားကိုးၾကမလဲ အားကိုးအားထားျပဳရမည္႕တရားေတြကဘာေတြလျမတ္စြာဘုရားရွင္ က ( ၁၀) ခ်က္
ေဟာေတာ္မူထားတယ္ အားကိုးအားထားျပဳဖို႕အတြက္ ။
၁ ။ သီလ ဆိုတဲ႕ ကိုယ္က်င္႕တရား ဟာ ဘ၀မွာ အားကိုအားထားျပဳရမည္႕တရားတစ္မ်ိဳးဘဲ သီလအမ်ိဴးအစား
ကြဲျပားျခားနား ေသာ္လည္း အဓိကေတာ ကိုယ္ ႏႈတ္ စိတ္ ဆိုတဲ႕ တရားသံုးမ်ိဳးကို ေစာင္႕ထိမ္း ဖို႕ သာအဓိကပါ
ဒီေနရာမွာ ၾကံဳလို႕ေျပာျခင္တာက တစ္ခ်ိဳ႕ပညာရွင္ေတြက သီလကို ဘယ္လို႕ ေျပာသလဲဆိုေတာ ကိုယ္က်င္႕တရားဆိုတာ ဆင္းရဲတဲ႕လူေတြအတြက္ အရင္းအႏွီးဘဲ တဲ႕ ဘ၀မွာ ဆင္းရဲတဲ႕ပုဂၢိဳလ္ ေတြ ကိုယ္က်င္႕တရားကိုအေျခခံျပီး အရင္းအႏွီးရေအာင္ ၾကိဳးစားႏိုင္ပါတယ္ ဒါဟာ လက္ေတြ႕ အေနအထားမွာလည္း ေတြ႕ၾကံဳေနရတဲ႕ အေျခအေနတစ္ခု ပါ တစ္ခ်ိဳ႕ကိုယ္က်င္႕တရားေကာင္းတဲ႕ပုဂၢိဳလ္ လူယံုၾကည္အားကိုးျပီးေတာ ေအာင္ျမင္မႈ႕ေတြ ရသြား ဘ၀တိုးတက္ေျပာင္းလြဲသြားတဲ႕ပုဂၢိဳလ္ေတြ အမ်ားၾကီးေတြ႕ျမင္ႏိုင္ပါတယ္ ။
ဒါေၾကာင္းမို႕လို ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြ ဘာဘဲလုပ္လုပ္သီလကိုေဆာက္တည္ၾကရတယ္ ။
၂ ။ ေနာက္တစ္ခါ ဘ၀မွာ အားကိုးအားထားျပဳရမည္႕တရားတစ္မ်ိဳးကေတာ ဗဟုသုတ အၾကားအျမင္မ်ားျခင္း တဲ႕ အၾကားအျမင္ဗဟုသုတ ဆိုတာဟာလည္း ဘ၀မွာ အင္မတန္မွ အေရးၾကီးပါတယ္ အမွား၊အမွန္ အေကာင္း ၊ အဆိုး အေၾကာင္း၊ အက်ိဳးကို ခြဲျခားႏိုင္တာ က အၾကားအျမင္ ဗဟုသုတရွိဖို႕လိုတယ္ တရားအားထုတ္တဲ႕ပုဂၢိဳလ္ေတြ ပရိယတၱိသုတ မရွိရင္ တရားကို နည္းမွန္လမ္းမွန္အားထုတ္ႏိုင္ဖို႕မလြယ္ဘူး ဒါေၾကာင္း တရားနာတယ္ဆိုတာ ဒီအသိညာဏ္ေတြဆည္းပူေနတာ လို႕မွတ္ပါ ။
၃။ ေနာက္တစ္ခါ အားကိုးအားထားျပဳရမည္႕အရာက ကလ်ာဏမိတၱ ဆိုတဲ႕မိတ္ေကာင္းေဆြေကာင္းတဲ႕ ဘ၀ခရီးကိုေလွ်ာက္လွမ္းတဲ႕အခါမွာ အခက္ခဲအမ်ိဳးမ်ိဳးကိုေတြ႕ၾကံဳႏိုင္တယ္ ဒီအခက္ခဲေတြကို ေက်ာ္ျဖတ္ဖို႕အတြက္ မိတ္ေဆြေကာင္းအေရးၾကီးတယ္ ဒီေတာ မိတ္ေကာင္းေဆြေကာင္းဆိုတာ ဘယ္လို႕လဲ ေလာကနီတိမွာ ေဖာ္ျပထားတာကေတာ ။
(၁) ။ ေရာဂါ ျဖစ္တဲ႕အခါ ကူညီေစာင္႕ေရွာက္တဲ႕ပုဂၢိဳလ္ ၊
( ၂) ။ ငတ္မြတ္ေခါင္းပါးတဲ႕အခါ ကူညီေစာင္႕ေရွာက္တဲ႕ပုဂၢိဳလ္
( ၃) ။ေရ မီး စတဲ႕အႏၱရာယ္ေတြေၾကာင္း စိည္းစိမ္ဥစၥပ်က္စီးသြားတဲ႕ အခါ မွာ ကူညီတဲ႕ပုဂၢိဳလ္
(၄ )။ ရန္သူဖမ္းမိတဲ႕အခါ ရန္သူ႕လက္ေအာက္ကိုေရာက္သြားတဲ႕အခါ ကူညီတဲ႕ပုဂၢိဳလ္
(၅ ) တရားရံုးမွာ အမႈ႕ရင္ဆိုင္တဲ႕အခါ ကိုယ္တတ္ႏိုင္တဲ႕ဘက္ကကူညီတဲ႕ပုဂၢိဳလ္
(၆) နာေရးကိစၥၾကံဳလာတဲ႕ အခါ ကိုယ္တတ္ႏိုင္တဲ႕ဘက္က ကူညီေစာင္႕ေရွာက္ေပးတဲ႕ပုဂၢိဳလ္မ်ိဳးကို မိတ္ေဆြေကာင္း မိတ္ေဆြစစ္လို႕ ေလာကနီတိဆရာကေထာက္ျပပါတယ္ ။ မိတ္ေဆြေကာင္းႏွင္႕ပတ္သက္ျပီးေတာ တစ္ခါက အရွင္အာနႏၵာက ျမတ္စြာဘုရားရွင္ကိုေလွ်ာက္ထားတယ္ ျမတ္စြာဘုရား မိတ္ေကာင္း ေဆြေကာင္း ဆရာသမားေကာင္း ကိုမွီ၀ဲဆည္းကပ္ရတယ္ဆိုတာ အရိယာမဂ္ဆိုတဲ႕တရားထူးတရားျမတ္ကိုရဖို႕ တစ္၀က္ေလာက္ေသခ်ာပါတယ္ဘုရား လို႕ေလွ်ာက္ထားတယ္ ဒီေတာ ျမတ္စြာက ဘုရားရွင္က ခ်စ္သား အဲဒီလို႕မေျပာပါနဲ မိတ္ေကာင္းေဆြေကာင္း ဆရာသမားေကာင္းကို မွီ၀ဲဆည္းကပ္ရတဲ႕အတြက္ တစ္၀က္မဟုတ္ဘူး အကုန္လံုးေသခ်ာပါတယ္ လို႕ျပန္လည္ မိန္႕ၾကားေတာ္မူတယ္ ဘာျဖစ္လို႕လဲဆိုေတာ ငါဘုရားတည္းဟူေသာ မိတ္ေဆြေကာင္းကို ဆည္းကပ္ခြင္႕ရတဲ႕အတြက္ သံသရာ၀ဋ္ဆင္းရဲကလြတ္ေျမာက္သြားၾကတဲ႕ပုဂၢိဳလ္ေတြ မေရတြက္ႏိုင္ဘူး လို႕မိန္႕ၾကားေတာ္မူပါတယ္ ။
(၅) ေနာက္တစ္ခါ အားကိုးအားထားျပဳရမည္႕တရားက သု၀စ လို႕ဆိုတဲ႕ ေျပာဆို ဆံုးမ လြယ္တဲ႕ ပုဂၢိဳလ္ မ်ိဳးျဖစ္ရမယ္ ေျပာဆို ဆံုးမလြယ္ျခင္းဆိုတဲ႕တရား ကိုလည္း အားကိုးအားထားျပဳရမယ္ လက္ကိုင္းထားရမယ္ ဒီေတာ ေျပာဆိုဆံုးမလြယ္တဲ ပုဂၢိဳလ္ရဲ႕ အေၾကာင္းတရားေတြက ဘာေတြလဲ
(၁ ) ေယာနိေသာမနသိကာရ သင္႕တင္႕ေအာင္ႏွလံုးသြင္းတတ္ရမယ္ ။ ေကာင္းတဲ႕ဘက္ကရပ္တည္ျပီးေတာ႕ၾကည္႕တတ္ရမယ္ ။
(၂ ) နိ၀ါတ =မိမိကိုယ္ကို ႏွိမ္႕ခ် ထားရမယ္
(၃ ) ဂါ ရ၀ = ဆံုး မတဲ႕ပုဂၢိဳလ္ ကို ရိုေသေလးစားရမယ္ ။
(၄ ) ေသ၀စသတာ = ဆံုးမတဲစကားကို ျမတ္ျမတ္ႏိို း ႏိုးတန္ဖိုးထားႏိုင္ရမယ္ ။
သူ႕ရဲဆန္႕က်န္ဖက္္က ေျပာဆိုဆံုးမခက္တဲ႕ပိုဂၢိဳလ္ရဲ႕အေၾကာင္းတရားေတြကေတာ
(၁ )အေယာနိေသာမနသိကာရ =ေနရာတစ္ကာအျပစ္ျမင္တတ္တယ္ သို႕မဟုတ္အဆိုးျမင္၀ါဒရွိတယ္
(၂ ) အတိမာန = မာန္မာန အလြန္ၾကီးတယ္
(၃) အဂါရ၀ ေျပာဆိုဆံုးမတဲ႕ပုဂၢိဳလ္ကို မရိုေသမေလးစားဘူး
(၄) ေဒါ၀စသတာ ေျပာဆိုဆံုးမတဲ႕စကားကိုလည္းျမတ္ျမတ္ႏိုးႏိုး တန္ဖုိ႕မထားဘူး
ဆရာဟူသည္
ေရွ႕ရွဴးေမတၱာကရုဏာႏွင္႕ ၊ နာနာၾကင္ၾကင္အျပစ္ျမင္တိုင္း ၊ ၀မ္းတြင္မသို ဟုတ္တိုင္းဆို၍ ၊ က်ိဳးလိုစိတ္က ၊ဆံုးမတတ္သူ ဆရာဟူေလာ ။ (မာဃေဒ၀ ပိုဒ္္ေရ ၂၃၆ )
(၅) အမႈ႕ၾကီးငယ္တို႕ကိုျပဳလုပ္ေဆာင္ရြက္ျခင္း ေ၀ယာေ၀စၥ ဆိုတာဟာလည္း ဘ၀မွာအားကိုးအားထားျပဳလုပ္ရမည္႕ တရားတစ္မ်ိဳးပါဘဲတဲ႕ ဒါ႕ေၾကာင္း ေရွ႕လူၾကီးတစ္ေယာက္ကေျပာျပဖူးပါတယ္ လုပ္စရာကိုင္စရာရွိရင္ ၀င္လုပ္ပါ ခိုင္းသမွ်ကိုလိုက္လုပ္ေပးပါ တဲ႕ ေနာက္ေေတာ ဒီလုပ္ငန္းေတြထဲမွာ သူဟာကၽြန္းက်င္တဲ႕ လူတစ္ေယာက္
ျဖစ္လာပါလိမ္႕မယ ္ျပီးေတာ ဒီပတ္၀န္းက်င္အတြက္ မရွိမျဖစ္လူတစ္ေယာက္ သို႕မဟုတ္အေရးပါတဲ႕ လူတစ္ေယာက္ျဖစ္လာပါလိမ္႕မယ္တဲ႕ ။
(၆ ) ျမတ္စြာဘုရားရွင္၏တရားေတာ္မ်ားကို လိုလိုျခင္ျခင္ရွိရမယ္ ျမတ္ျမတ္ႏိုးႏိုးထားရမယ္
ဆိုလိုျခင္းတာက တရားအလုပ္အားထုတ္တယ္ ေကာင္းတဲ႕အမူအက်င္႕ေတြကို က်င္႕တယ္ဆိုတာဟာ တကယ္ေတာ မိမိတို႕ရဲ႕စိတ္ႏွင္႕ အျပဳအမူဒီႏွစ္ခုကို အေျပာင္းအလြဲလုပ္လိုက္တာပါ ဒီေတာပထမအဆင္႕အေနနဲမိမိတို႕စိတ္ထဲမွာ အေျပာင္းအလြဲျဖစ္ဖို႕လိုပါတယ္ အဲဒီလို႕ျဖစ္ဖို႕အတြက္ တရားေတာ္ ကိုလုိလိုျခင္းျခင္းရွိရမယ္ ဒါမွလည္းဒီတရားရဲ
သေဘာကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္းနားလည္သြားမယ္ အဲဒီလိုနားလည္မွလည္း သူရဲ႕စိတ္ထဲမွာ ေကာင္းတဲ႕ဘက္ကို ဦးတည္းတဲ႕စိတ္ေတြ လိုက္နာက်င္႕သံုးျခင္တဲ႕စိတ္ေတြေပါလာမယ္ အဲဒီေတာမွ လက္ေတြက်က်လိုက္နာလာမယ္ လို႕ဆိုလိုပါတယ္ ဒါေၾကာင္းတရားေတာ္ကိုလိုလိုျခင္ျခင္ ျမတ္ျမတ္ႏိုးႏိုးတန္ဖို႕ထားျခင္းဆိုတာဟာလည္း အားကိုးအားထားျပဳရမဲ႕တရားတစ္မ်ိဳး လက္ကိုင္ထားရမဲ႕တရားတစ္မ်ိဳးဘာဘဲ ။
(၇) အာရဒၶ၀ီရိေယာ တဲ႕ေနာက္တစ္မ်ိဳးက အင္မတန္မွထက္သန္ေသာလံု႕လ၀ိရီယ ရွိရမယ္ ဒါကေတာ အထူးရွင္းစရာမလိုေလာက္ေအာင္ လူတိုင္းသိပါတယ္ ဘ၀မွာ မွီခိုအားထားရမဲ႕တရားတစ္မ်ိဳး ။
(၈) ေနာက္တရားတစ္မ်ိဳးက သႏၱဳေဌာ ေရာင္႕ရဲလြယ္ရမယ္ ဘ၀မွာအားကိုးအားထားျပဳရမည္႕တရားတစ္မ်ိဳး ဒီေနရာမွာရဟန္းေတာ္မ်ားအတြက္ကေတာ ရရသမွ်ေသာပစၥည္းေလးပါးႏွင္႕ေရာင္႕ရဲတင္တိမ္ေနပါ
လိုဆိုလိုျခင္ေပမဲ လူေတြအတြက္ၾက ေတာသားေကၽြးမႈ႕မယားေကၽြးမႈ႕ရွိေနေသေတာ ရွိတာေလးႏွင္႕ေရာင္႕ရဲေနရင္ငတ္ရံုဘဲရွိမွာ ေပါ႕လုိ႕ေျပာစရာရွိလာတယ္ ဒီေနရာမွာ လူေတြအတြက္ဆိုလိုျခင္တာက လိုျခင္တာရယ္ လိုအပ္တာ ဒီစကားလံုးေလးႏွစ္လံုးကို သေဘာေပါက္ဖို႕လိုအပ္ပါတယ္ လိုျခင္းတယ္ဆိုတာ အဆံုးမရွိဘူး ေလာဘ သို႕ေသာ္လိုအပ္တာက်ေတာ အထက္ကေျပာခဲ႕တဲ႕အတိုင္း အာရဒၶ၀ီရိေယာ တဲ႕ၾကိဳးစားျပီးေတာ ရွာေဖြျဖည္႕ဆည္းရမယ္ ။
(၉)နံပါတ္ (၉)ကေတာသတိရွိရမယ္ ဘာလုပ္လုပ္သတိလက္လြတ္မလုပ္ရဘူး တရားအလုပ္လုပ္တဲ႕ပုဂၢိဳလ္ဆိုရင္ေတာ အထူးသျဖင္႕သတိဦးစီးတဲ႕စိတ္ႏွင္႕ အျမဲတမ္းေနရပါတယ္ဒါေၾကာင္းမို႕လို႕မိမိကိုယ္ကိုႏိုင္ျခင္ရင္သတိကိုေဆာင္ပါ သတိတရားကိုလက္ကိုင္ထားျပီးေတာ ေနရာတကာမွာ ေနထိုင္သင္႕တယ္ သတိလက္လြတ္သြားတာႏွင္႕ အမွားေတြမ်ားလာမယ္ ဒါေၾကာင္း လက္ေတြေန႕စဥ္ဘ၀မွာလည္း သတိတရားကိုလက္ကိုင္းထားျပီးေတာ သြားလာေနထိုင္သင္႕တယ္ ။
(၁၀)ေနာက္ဆံုး လက္ကိုင္းထားရမည္႕တရားကေတာ ပညာ ဒီေနရာမွာ ဆိုလိုတာက၀ိပသနာပညာျဖစ္ေပမဲ႕ လက္ေတြ႕ေန႕စဥ္ဘ၀မွာ ကေတာ အသိညာဏ္ ကိုေျပာျခင္ပါတယ္ အဆိုးအေကာင္း အက်ိဳးအေၾကာင္း အမွား အမွန္ကိုခြဲျခားႏိုင္တဲ႕အသိပညာမ်ိဳးကို လက္ကိုင္ထားျပီးေတာလဲဘ၀ခရီကိုးေလွ်ာက္လွမ္းသင္႕ပါတယ္ ေလွ်ာက္လွမ္းၾကပါလို႕ျမတ္စြာဘုရားနာထသုတ္မွာ ဒီတရား (၁၀)မ်ိဳးကို မိန္႕ၾကားေတာ္မူထားပါတယ္ ျမတ္စြာဘုရားရွင္၏တရားေတာ္မ်ားသည္ေနာက္ဆံုးမွာေတာ ဆင္းရဲဒုကၡအဆံုးသတ္ေရးဆိုတဲ႕လမ္းစဥ္သို႕ သာ ဦးတည္ေသာတရားေတာ္မ်ားျဖစ္ေပမဲ႕ လက္ေတြ႕ေနစဥ္ဘ၀မွာလည္းဘဲဒီတရားမ်ားကို အသံုးခ်ျပီးေတာ
ဆင္းရဲနည္းေအာင္ ဆင္းရဲျခင္းကလြတ္ေျမာက္ေအာင္က်င္႕ၾကံႏိုင္ပါတယ္ က်င္႕ၾကံျပီးေတာလည္း ဆင္းရဲအေပါင္းမွလြတ္ေျမာက္၍ စစ္မွန္ေသာေလာကီေလာကုတၱရာခ်မ္းသာမ်ားကိုခံစားႏိုင္ၾကပါေစ ။